27 Warszawski Festiwal Filmowy - Druga Ziemia

Druga Ziemia / Another Earth
reż. Mike Cahill, USA, 2011
92 min. Imperial - Cinepix
Polska premiera: 18.11.2011


Jeden z trzech filmów, na który liczyłem najbardziej na tegorocznym WFF. Od razu przejdę do rzeczy. Nie zawiodłem się. Sensacja tegorocznego festiwalu w Sundance, a także w Locarno. Nostalgiczna opowieść w klimacie sci-fi o szukaniu szczęścia i własnego ja na Ziemi. Tylko właśnie. Na której Ziemi?

W Układzie Słonecznym zostaje odkryta druga, będąca kopią naszej Ziemia… Rhoda, błyskotliwa młoda kobieta niedawno przyjęta do programu astrofizycznego, marzy o badaniu kosmosu. John Burroughs, utalentowany kompozytor, wspiął się na szczyt kariery i właśnie z kochającą żoną spodziewają się drugiego dziecka. W przeddzień odkrycia bliźniaczej Ziemi ma miejsce tragedia i losy tych obcych sobie osób nieodwracalnie się ze sobą splatają. Wyobcowani ze świata i obcy dla samych siebie outsiderzy zaczynają romans, który budzi ich do życia. Jedno z nich ma szansę podróży na alternatywną Ziemię i odkrycia innej rzeczywistości. Nagrodzony na festiwalu Sundance romans science-fiction. Doskonale skonstruowana opowieść kusi widza nieznanymi ścieżkami, którymi nikt jeszcze nie chadzał.

Z tym ostatnim zdaniem w festiwalowym opisie nie mogę się w pełni zgodzić. Podobną ścieżką podążył nie tak dawno sam Lars von Trier w Melancholii. Ciężko uniknąć porównań i próbować nie wejść w dywagacje na temat, kto bardziej popłynął w swojej interpretacji otaczającego nas kosmosu. Obaj Panowie szukają zależności jakie zachodzą między gwiazdami, a naszymi ziemskimi egzystencjami. Od zarania dziejów wszech otaczająca nas przestrzeń kosmiczna, działała na ludzkość w sposób szalenie inspirujący. Ciągle zadawane przez nas pytania "Czy jesteśmy sami we wszechświecie?", zostały z biegiem lat sprowadzone do rangi taniego banału i możemy o nim przeczytać dziś głównie w branżowych czasopismach, na których okładkach widnieją zielone ludziki. 

Tyle, że w obu przypadkach, zarówno Von Trier jak i Cahill (ciekawe który wpadł na to pierwszy), podeszli do zagadnienia w bardziej interesujący sposób. Ten pierwszy skupił się na wizualności, na estetyce i pięknie obrazu. Drugi zaś, na psychologicznym aspekcie wpływu planet na nasze życie. I chyba bardziej przemówiła do mnie opcja nr dwa. W Melancholii, obca planeta jest obsesją, w Drugiej Ziemi - inspiracją. Pierwsza nas unicestwia, druga zmienia i napawa nadzieją.

Ludzie lubią takie historie. Szukają miliony powodów, żeby tylko zrzucić odpowiedzialność za swoje życiowe niepowodzenia na gwiazdy, na opary niedefiniowalnej przez nikogo metafizyki. Cahill z pomocą drugiej bliźniaczej planety odzwierciedla ludzkie obawy i lęki, a jednocześnie przekonuje, że tak na prawdę sami decydujemy o naszych marnych żywotach. A jeśli nawet faktycznie z góry wszystko jest zaplanowane za nas, to i tak ciągle mamy prawo wyboru. Nikt nie zabrania nam bowiem marzyć. W gruncie rzeczy, wszystko sprowadza się do tego, że zamiast szukać przyczyn naszej samotności we wszechświecie, powinniśmy skupić się lepiej na poszukiwaniu przyczyn tkwienia w liczbie pojedynczej tu, na Ziemi.

Wzruszająca i bardzo ckliwa Brit Marling w roli Rhody. Muszę zapamiętać jej nazwisko, choć jej twarz i oczy na pewno nie ulecą mi tylnymi drzwiami. Mimo zapewne skromnego budżetu i swojego niezależnego charakteru, film jest zdecydowanie mądrzejszy od naszpikowanej grubymi milionami Melancholii. Nie ma przesytu artystycznym pastiszem i pseudointelektualnym bełkotem. Jest bardziej naturalny, swobodny i swojski. Jest bardzo dobry. Po prostu. Warto. Za miesiąc w naszych kinach.

5/6